همه می توانند در کاهش تصادفات جادهایی سهیم باشند تنها کافی است خودرو خود را به فلاشر هوشمند خودرو (فلاش مکس) مجهز کنید که با این کار مطمئن باشید در کاهشت تصادفات نقش بزرگی را ایفا خواهید کرد
سردار سیدتیمور حسینی جانشین رئیس پلیس راهور فراجا به مناسبت روز حمل و نقل و اهمیت ایمنی جادهها در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: یکی از ویژگیهای بارز کشور ایران این است که حمل و نقل آن زمین پایه است یعنی بالای ۹۲ درصد از جا به جاییهای ما به شکل زمینی در جادههای کشور انجام میشود.
وی افزود: حمل و نقل و ترافیک زیر ساخت تمام زیرساخت هاست یعنی اگر تصور کنیم حمل و نقلی وجود نداشته باشد سایر فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی هم عملا امکان پذیر نخواهد بود؛ ۲۶ آذر روز حمل و نقل نامگذاری شده و میتواند بهانهی باشد تا ما به این موضوع بسیار مهم و راهبردی بپردازیم.
جانشین رئیس پلیس راهور فراجا بیان کرد: در کشوری هستیم که یکی از دغدغههای جدی اش، تصادفاترانندگی است ما در طول سال بالغ بر ۱۶ هزار نفر از هموطنان خود را در سوانح رانندگی از دست میدهیم، سالیانه بیش از ۳۰۰ هزار نفر مصدوم و مجروح در اثر تصادفات به مراکز درمانی اعزام میشوند.
سردار حسینی تصریح کرد: ۱۰ درصد این ۳۰۰ هزار نفر اگر دچار معلولیتهای جسمی شوند یعنی در طول سال بالغ بر ۳۰ هزار نفر معلول جسمی و حرکتی روی دست کشور و خانوادههای آنها تحمیل میشود؛ همه هم به دلیل ناایمن بودن این سیکل و فرایند است که ناایمن بودن به عوامل متعددی برمی گردد.
وی گفت: موارد مهم برای تصادفات رانندگی بحث ناایمن بودن جاده ها، ایمنی خودرو است و عامل انسانی است، برای مدیریت این گزینهها باید یک کار هم افزا انجام دهیم تا جاده و خودرو بتواند به یک سطحی از استاندارد برسد.
احتمالاً بسیاری از شما به این فکر کردهاید که معروف ترین برندهای خودرو در جهان چگونه نام خود را انتخاب کردهاند.
در اینجا با تاریخچه نامگذاری برخی از معروف ترین برندهای خودرو آشنا می شوید:
۱. کیا (KIA)
شرکت کیا در سال ۱۹۴۴در کره تاسیس شد. در آن زمان آنها در تولید دوچرخه تخصص داشتند. بعداً آنها به مونتاژ موتور سیکلت روی آوردند و تا دهه ۱۹۷۰ شروع به ساخت اتومبیل نکردند. نام کیا را می توان «برخاستن از آسیا» ترجمه کرد.
۲. ولوو (Volvo)
ولوو در سال ۱۹۰۷ تأسیس شد و بلبرینگ تولید می کرد. در سال ۱۹۲۴، مدیریت شرکت تصمیم گرفت تا شروع به ساخت خودروهایی کند که در برابر دمای پایین و جاده های ناهموار سوئد مقاومت کنند.
۳. فولکس واگن (Volkswagen)
در اوایل دهه ۱۹۳۰، ماشین برای آلمانیهای معمولی یک کالای لوکس بود. در آن زمان از هر ۵۰ آلمانی فقط ۱ نفر صاحب ماشین بود. در سال ۱۹۳۳، دولت دستور تولید خودرویی را صادر کرد که هر آلمانی توانایی خرید آن را داشته باشد. بنابراین، پروژه ای به نام «ماشین مردم» که به آلمانی فولکس واگن ترجمه می شود، راه اندازی شد.
۴. سوبارو (Subaru)
سوبارو در سال ۱۹۱۵ تأسیس شد. سوبارو نام ژاپنی خوشه ستاره ای پروین است و همچنین معنای «اتحاد» می دهد.
۵. میتسوبیشی (Mitsubishi)
این شرکت در سال ۱۸۷۰ تاسیس شد و در ابتدا یک شرکت حمل و نقل بود. نام فعلی خود را در سال ۱۸۷۳ انتخاب کرد. کلمه میتسوبیشی از ۲ قسمت تشکیل شده است، «میتسو» به معنی ۳ و «بیشی» به معنای بلوط آبی است، اما این نام، اشاره به الماس نیز دارد.
۶. آئودی (Audi)
تاریخچه آئودی به سال ۱۹۰۹ برمی گردد. نام شرکت ترجمه لاتین نام خانوادگی بنیانگذار، آگوست هورچ است که در آلمانی به معنای «گوش دادن» است.
۷. لکسوس (Lexus)
لکسوس یک برند نسبتا جوان است. این شرکت در سال ۱۹۸۹ توسط ایجی تویودا تاسیس شد که می خواست خودرویی برای مصرف کنندگان ثروتمند بسازد. این نام از بین ۲۱۹ گزینه انتخاب شد. سازندگان برند تاکید می کنند که این کلمه معنای خاصی ندارد و بر تصویری لوکس و تکنولوژیک دلالت دارد.
۸. اینفینیتی (Infiniti)
اینفینیتی در سال ۱۹۸۹ در ژاپن تاسیس شد. نام تجاریاین برند، به جاده بی پایانی اشاره دارد که راننده می تواند با این خودرو بر آن غلبه کند.
۹. هیوندای (Hyundai)
شرکت مهندسی و ساختمان هیوندای توسط تاجر کره جنوبی چونگ جو یونگ در سال ۱۹۴۷ تاسیس شد. نام این برند در زبان کره ای به معنای «مدرنیته» است و شعار این شرکت تفکر جدید است.
۱۰. سانگ یانگ (SsangYong)
نام معروف ترین برندهای خودرو چگونه انتخاب شده اند؟قدیمی ترین و چهارمین شرکت خودروساز بزرگ در کره جنوبی است. سانگ یانگ در زبان کره ای به معنای «دو اژدها» است.
۱۱. مزدا (Mazda)
تاریخ تاسیس مزدا به سال ۱۹۲۰ بر می گردد. در ابتدا این شرکت چوب پنبه تولید می کرد. اما در دهه ۱۹۳۰ آنها شروع به ساخت اتومبیل کردند. در سال ۱۹۸۴، این شرکت به طور رسمی نام مزدا را برگزید. سازندگان، نام ایزد نور زرتشتی اهورا مزدا را به تولیدات خود گذاشتند.
۱۲. جگوار (Jaguar)
جگوار با نام دیگری در سال ۱۹۲۰ برای ساخت موتورسیکلت تاسیس شد. در سال ۱۹۴۵، سهامداران در یک مجمع عمومی با تغییر نام شرکت به جگوار برای خودرو های خود موافقت کردند.
بهتر نیست خودرو ها توسط تولید کنندگان و دارندگان خودرو به فلاشر هوشمند (فلاش مکس) مجهز شوند تا در تصادفات در شرایط بد جوی (بارش برف و باران و مه آلودگی) جلوگیری شود و یا از تعداد و شدت تصادفات کاسته شود.
حوالی ساعت ۷ صبح ۲۰ دی، تصادفی زنجیره ای در محور بهبهان در جنوب کشور رخ داد که ” ۵ فوتی و ۴۱ مصدوم” حاصل برخورد ۵۹ دستگاه خودرو در خوزستان محور بهبهان رامهرمز بود.
از همان دقایق ابتدایی این تصادف، ارگان های مختلف از پلیس گرفته تا اورژانس و هلال احمر در محل حادثه حاضر شدند و به دنبال ساماندهی اوضاع بودند.
در همین حین تنها کاری که اوژانس و پلیس می توانست انجام دهد انتقال جانباختگان و مصدومان به بیمارستان های سطح شهر بود.
جاده ناهموار، شرایط آب و هوایی نامناسب، خودروهای فرسوده و عدم رعایت فاصله مناسب از طرف رانندگان از جمله دلایل این تصادف بود.
پس از وقوع حادثه و از همان ساعات ابتدایی هر ارگانی به دنبال پیدا کردن مقصر اصلی بود.
راهور به سرعت جاده ها با شرایط جوی نامناسب را مسدود می کند
رئیس پلیس راهور پس از دو روز از این حادثه اعلام کرد که علت این تصادف باز نشدن کیسه های هوا در خودروها بوده است.
هادیانفر گفت: ما در شرایط زمستانی ابلاغ کردیم هر جا همکاران احساس نگرانی در تردد کردند، مسیر را به سرعت مسدود کنند و اجازه تردد ندهند، اما بعضا شرایط جوی پایدار است و کمتر از نیم ساعت یا ۲۰ دقیقه شرایط جوی نامساعد میشود.
به گفته او؛ در تصادف بهبهان کیسه های هوای هیچ یک از خودروها باز نشده است.
نقاط حادثه خیز، یکی از مقصران تصادفات جاده ای
طبق آمار سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، در کشور یک هزار و ۵۰۰ نقطه حادثه خیز وجود دارد که تنها یک سوم آن اصلاح و رفع خطر شده اند.
عارف شرهانی، مدیر روابط عمومی اورژانس علوم پزشکی اهواز در روز حادثه گفت: به دلیل مه شدید در محور مواصلاتی بهبهان – رامهرمز روبروی روستای دودانگه حدود ۵۹ خودرو دچار سانحه و تصادف زنجیرهای شدند.
این جاده دو طرفه بود و مسیر رفت آن هیچ مشکل خاصی نداشت، رانندگان در مسیر رفت با احتیاط عبور کردند و هیچ حادثهای رخ نداد.
در مسیر برگشت، یک دستگاه تریلی با سرعت ۶۰ تا ۷۰ کیلومتر بر ساعت وارد مِه شده و در یک لحظه به دلیل بالارفتن تراکم زیاد مه، دید راننده محدود شد و وی با ترمز گرفتن و توقف، سعی داشت با سرعت کم مسیر را طی کند، اما خودروهای پشت سر به علت عدم رعایت فاصله طولی و توجه به جلو با تریلی برخورد کرده بودند.
به گفته رئیس پلیس راهور؛ بارها نسبت به شرایط جوی، استفاده از زنجیر چرخ و دید کافی اطلاعرسانی شده و نمیتوانیم به ازای ۳۷ میلیون وسیله نقلیه ۳۷ میلیون پلیس برای کنترل گذاشت.
نصب کیسه های هوا در خودروهای ایرانی الزامی است
نصب کیسه هوا در خودروهای داخلی همچون دیگر استانداردهای اجباری از سال ۸۵ به خودروسازان تکلیف شده است.
نصب این گزینه از ابتدا نیز با پیگیری پلیس راهور اجرایی شد و حالا، اما رئیس پلیس راهور میگوید که خودروسازان در این زمینه کوتاهی کردهاند.
یکی از مسئولان در سازمان ملی استاندارد با تاکید بر بررسی بیشتر در این مورد اظهار کرد که اگر پلیس گزارش تخلف خودروساز را بدهد، از مراجع قضایی پیگیری میکنیم.
مهدی رحیمی مدیر طراحی مرکز توسعه محصولات ایران خودرو میگوید: اگر مشخص شود که اشکال از کیسه هوا بوده ما طبق قراردادهای بین المللی باید به سراغ تولیدکننده آن کیسه هوا برویم و مقصر سازنده کیسه هوا است.
محمد حسن جبلی جوان معاون کیفیت خودروسازی سایپا گفت: ممکن است تصادف به شدتی نبوده که ایربگها باز شود. یا ممکن است راننده به هر دلیلی خودرو را ترک و یا خاموش کرده باشد.
قفل عمدی کیسه های هوا صحت دارد؟
اما یکی از مسئولان به نکته دیگری نیز در مورد این حادثه اشاره کرده و گفته: ممکن است کیسه های هوا در خودروها به عمد قفل شده باشند، موضوعی که به دلایلی در بین مالکان خودروی کشورمان رواج دارد.
در ۲ روز گذشته نیز ۲ تصادف زنجیرهای دیگر به دلیل غلظت بالای مه صبحگاهی در محور آبادان و اهواز – رامهرمز اتفاق افتاده که در محور آبادان ۷ خودرو و دیگری ۲۸ خودرو با هم برخورد کردند.
با خرید و نصب و تجهیز خودرو خود از تصادفات رانندگی در امان باشید و بدون استرس رانندگی کنید باشد که زندگی بدون درد سر را پشت سر بگذارید.
هزینه برای ایمنی و امنیت سرمایه گذاریه باشد که هزینه های اندک از پرداخت هزینه های سنگین و بعضی مواقع غیر قابل جبران جلو گیری کند
داستان تصادفهای وحشتناکی که حتی به اعلام عزای عمومی منجر میشود انگار پایان ندارد و هر از گاهی شاهد تصادفهای خونینی در جادههای کشور هستیم که باعث داغدار شدن بسیاری از خانوادهها میشود. متاسفانه از اول دی تا کنون چند تصادف زنجیرهای خونین در جادههای کشور داشته ایم که حتی به اعلام عزای عمومی در خوزستان منجر شده است. اوایل دی ماه بود که تصادف پنج دستگاه خودرو در جاده قدیم اهواز به آبادان، ۱۰کشته به جا گذاشت.
در صبح روز بیستم دی ماه هم ۵۹ خودرو در محور بهبهان رامهرمز چنان به هم کوبیدند که در آخرین آمار پنج کشته و ۴۱ مصدوم به جا مانده است. به گفته مدیر روابط عمومی اورژانس علوم پزشکی اهواز در روزهای ۱۸ و ۱۹ دی هم ۲ تصادف زنجیرهای دیگر به دلیل غلظت بالای مه صبحگاهی در محور آبادان و اهواز به رامهرمز اتفاق افتاده بود که در محور آبادان ۷ خودرو و دیگری ۲۸ خودرو با هم برخورد کردند. ۲۱ دی ماه هم براثر تصادف بین یک دستگاه سواری پیکان با دو دستگاه کامیون و تریلر در محور فیروز آباد به الشتر ۴ نفر جان باختند و یک نفر هم مجروح شد. در این گزارش سعی کرده ایم در کنار بررسی آمار مرگ و میرهای جادهای به جادههایی اشاره کنیم که در چند سال اخیر به دلیل تصادفهای خونینی که در آنها رخ داده به جاده مرگ مشهور شده اند.
آمار مرگ و میرهای جادهای
جادههای ایران در ردیف مرگبارترین جادههای جهان قرار دارد. بررسی برخی دادههای آماری نشان میدهد ایران در جایگاه هفتمین کشور با میزان مرگ و میر جادهای بالا در قاره آسیا قرار گرفته و در قیاس با امنترین کشورهای جهان از نظر میزان حوادث جادهای، گاه سالانه تا ۱۰ برابر موارد مرگ و میر بیشتری در این زمینه به ثبت میرساند. آمارهای سال ۱۴۰۰ هنوز منتشر نشده، اما در سال ۱۳۹۹ تعداد ۱۵ هزار و ۳۹۶ فوت ناشی از تصادف رانندگی در سازمان پزشکی قانونی به ثبت رسیده است. استانهای فارس، تهران، سیستان و بلوچستان، اصفهان، کرمان، خراسان رضوی و خوزستان بیشترین سهم را در کشتههای تصادفات در سال ۱۳۹۹ داشتهاند.
جادههای مرگبار بانگاهی به جدول فوت ناشی از تصادف در پزشکی قانونی میبینیم که فارس با ۱۲۴۱ فوتی در صدر استانهای حادثه خیز رانندگی قرار دارد. بعد از فارس تهران با ۱۲۱۰ فوتی، سیستان و بلوچستان با ۱۰۰۵ فوتی، اصفهان با ۹۹۱ فوتی، کرمان با ۹۸۴ فوتی، خراسان رضوی با ۹۳۱ فوتی و خوزستان با ۸۶۳ فوتی قرار دارند. با این حال در کشور جادههایی وجود دارند که آمار تصادفات و مرگ و میر در آنها به قدری بالاست که به جادههای مرگ معروف شده اند. در ادامه به معرفی تعدادی از این جادهها پرداخته ایم.
۱- جاده وهن آباد وهن آباد منطقهای نزدیک به رباط کریم تهران است. یکی از مسیرهای پرتردد این ناحیه آن گذرگاهی است که به شهر قم میرسد و متاسفانه از پرحادثهترین جادههای کشورمان محسوب میشود و هر سال چندین تصادف منجر به فوت در این جاده اتفاق میافتد. نور نامناسب و نبود دید کافی رانندگان از دلایلی است که درباره حادثه خیز بودن این جاده ذکر شده است.
۲- محور بندرعباس به لار این مسیر ۳۰۰ کیلومتر طول دارد و جالب است بدانید که هیچ گونه آبادی، پمپ بنزین، استراحتگاه یا تعمیرگاهی در نزدیکی آن به چشم نمیخورد. بعضی از قسمتهای این محور از وضعیت بدی برخوردار است و حتی خطکشی و علایم راهنمایی نیز ندارد؛ همین عوامل باعث شده تا محور بندرعباس به سمت لار یکی از مرگبارترین محورهای کشور برای رانندگی در شب باشد.
۳- جاده شهر بجنورد در شهر بجنورد جادهای به نام گلستان وجود دارد که بسیار خطرناک و مرگبار است. بومیان مناطق اطراف بیان کردهاند که هر هفته حوادثی مرگبار در این جاده رخ میدهد و دیدن خودروهای واژگون و آسیب دیده در این محور برای آنها امری عادی است. نبود روشنایی کافی و ساخت نادرست و اشکالات مهندسی موجود در این محور از مهمترین دلایل مرگبار بودن این مسیر است.
۴- جاده کیاسر کیاسر محوری است که ساری را به سمنان متصل میکند. شاید در نگاه اول تصور کنید که این جاده خطرناک نیست، اما جالب است بدانید که بزرگترین معضل این مسیر بارش برف است. هر سال بارش برف در کیاسر، حادثه آفرین است و خساراتی جبران ناپذیر به بار میآورد. در جست و جوهایی که داشتیم هر سال هنگام بارندگی تصادفهای وحشتناکی در آن رخ داده است. گفته میشود این جاده بیشترین عارضه نخاعی در تصادفات را داشته است.
۵- جاده تهران به مشهد مسیر تهران-سمنان- مشهد نیز یکی دیگر از محورهای حادثهساز کشور است. طول این مسیر ۹۰۰ کیلومتر است که به دلیل تردد زیاد خودروها و یکنواخت بودن جاده حادثهساز میشود. در حقیقت علت اصلی قرار گرفتن این محور در فهرست جادههای خطرناک کشور به دلیل خوابآلودگی و خستگی رانندگان از یکنواخت شدن و طولانی بودن محور تهران، سمنان، مشهد است. متاسفانه تا به امروز حوادث زیادی در این جاده رخ داده و جان افراد بسیاری را گرفته است.
۶- جادههای خوزستان جادههای استان خوزستان، از جمله دلهره آورترین جادههای موجود در کشور هستند. جادههایی که تاکنون نتوانسته اند ساعتی خالی از خون را تجربه کنند. جادههایی مملو از ماشینهای سنگین و سبک که در بیشتر مواقع با حادثههای مرگبار در آنها رو به رو میشوید. جادههایی که روزانه میلیاردها میلیارد جا به جایی ارزی در مسیرهای بین استانی آن دارد صورت میگیرد، ولی همزمان جان هموطنان مان را هم میگیرد. به گزارش ایرنا از ابتدای سال تا کنون ۵۱۰ نفر در تصادفات جادهای این استان جان خود را از دست داده اند.
آن چه باید اتفاق بیفتد بهطورکلی هر تصادفی که صورت میگیرد بر اثر ۴ عامل انسان، جاده، وسیله نقلیه و محیط است و هر کدام نقشی در میزان تصادف و شدت آن دارد. همچنین مطالعات انجام شده در کشورمان نشان میدهد عوامل عمده تصادف، بی توجهی به جلو، رعایت نکردن حق تقدم، رعایت نکردن فاصله طولی، سبقت و سرعت غیرمجاز است که دو مورد آخر بیشترین سهم را در تصادفات منجر به فوت داشته است، اما از استاندارد نبودن جادهها و نا ایمن بودن خودروها هم نباید غافل شد. روز گذشته رئیس پلیس راهور اعلام کرد که در تصادف زنجیرهای بهبهان هیچ کدام از ایربگهای خودروها باز نشده بود!»
چه باید کرد؟ از آن جایی که حوادث رانندگی و جادهای و تلفات ناشی از آن هزینههای مادی و معنوی زیادی بر جامعه تحمیل و بخشهای گوناگون و دستگاههای مختلف قوای مجریه، قضاییه و مقننه کشور را درگیر میکند باید فکر بنیادی برای آن کرد. قطعا استاندارد سازی جادهها میتواند نقشی در کاهش تلفات داشته باشد. از سوی دیگر باید خودروسازهای داخلی را ملزم به بالا بردن ایمنی خودروها کرد، چون هم اکنون به دلیل انحصاری بودن آنها نشانی از بهبود کیفیت دیده نمیشود. البته از آن جا که هیچ کاری بدون مشارکت جدی آحاد جامعه به موفقیت کامل نمیرسد، لازم است علاوه بر ایمن سازی راهها و جادهها و بهبود کیفیت فنی خودروها، آموزش عمومی، فرهنگ سازی و بالا بردن سطح مهارت و سپس اعمال قانون درباره متخلفان بیش از پیش در دستور کار قرار گیرد تا سبب کاهش محسوس حوادث شود. در حقیقت بیشترین لطمه و آسیب در تصادفات جادهای به خانوادههای دغدار وارد میشود و باید از مسئولان خواست برای کاهش تصادفات جادهای تلاش و تمهیدات بیشتری داشته باشند.
منبع: روزنامه خراسان
آیا وقت آن نرسیده دارندگان خودرو با صرف کمترین هزینه از تصادفات احتمالی جلوگیری کنند.
آیا خودرو ها نباید به تجهیزات جدید مانند فلاشر هوشمند خودرو (فلاش مکس) مجهز شود.
آیا می دانید تا امروز تصادفی از خودرو هایی که آپشن فلاشر هوشمند خودرو نصب کرده اند گزارش نشده.
تصادف خبر نمی کند و یا امر اتفاقی است پس باید زودتر به فکر اتفاقات بود.
هر نیم ساعت یک نفر جان خود را در سوانح ترافیکی از دست میدهد.
به گفته سردار هادیانفر ۸۲ درصد تصادفات جادهای به دلیل سرعت غیر مجاز، سبقت غیر مجاز، عدم توجه به جلو حین رانندگی و خستگی و خواب آلودگی است.
سردار حسینی نیز چندی پیش اعلام کرده بود که در بحث حمل و نقل عمومی باری در طول ۹ ماه اول سال ۱۴۰۰ بیش از ۳۷۰ میلیون تردد داشتهایم که بیش از ۳۲ درصد از این ناوگان در سن فرسودگی هستند و همه اینها باعث شده در ۹ ماه اول امسال نسبت به زمان مشابه تعداد تصادفات و جان باختگان به میزان ۲۴ درصد افزایش داشته باشد.
.کارشناسان طراحی و تولید فلاشر هوشمند خودرو (فلاش مکس) را جهتجلوگیری و کاهش تصادفات جاده ایی تولید و جهت نصب بر روی خودرو به بازار عرضه کرده اند.
حالا نوبت دارندگان خودرو می باشد که با خرید و نصب فلاشر هوشمند خودرو بر روی ماشین از تصادفات جاده ایی و خسارات های مالی و جانی آن جلوگیری کنند.
فلاشر هوشمند خودرو (فلاش مکس) می تواند در کاهش تصدفات جاده ایی برون شهری و درونشهری نقش موثری داشته باشد. و بخشی از کاستی های جاده ها را بهبود ببخشد. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ از هفتههای گذشته به صورت مکرر ما شاهد افزایش تعداد تصادفات جادهای در کشور هستیم، تصادفاتی که به علت وجود نقاط حادثه خیز منجر به مرگ تعدادی از هموطنان شده است.
یکی از جدیدترین اخبار در خصوص سانحه رانندگی؛ مربوط به امروز صبح و واژگونی مینیبوس در محور گنبد به مینودشت در استان گلستان بود که تاکنون سه فوتی و ۱۷ مصدوم برجای گذاشته است.
همچنین روز گذشته هم تصادف زنجیرهای در محور اهواز به خرمشهر رخ داد که بر اثر این تصادف به دلیل برخورد کامیون حامل احشام با مینی بوس سرویس کارگران و سه دستگاه خودروی سواری بیش از ۱۰ نفر از هم وطنان فوت کردند و ۱۵ نفر هم زخمی شدند.
پس از کاهش شیوع ویروس کرونا و افزایش ترددهای جادهای میزان تصادفات جادهای هم در چند ماه گذشته افزایش یافته که به گفته بسیاری از مسئولان مهمترین دلیل آن خطای انسانی و ایمن نبوده مسیرهای جادهای است.
موضوعی که وزیر راه و شهرسازی در آغاز طرح زمستانه به آن اشاره کرده و گفت: امیدواریم امسال حوادث کمتری داشته باشیم. سال گذشته در نقاط حادثه خیز اقدامات مناسبی انجام شده است، این نوید را میدهم که تا ۲ سال آینده با کمک شهرداریها هیچ نقطه حادثهخیزی در کشور نداشته باشیم.
تهران رکود دار کشتههای رانندگی در کشور با ۶۸۷ کشته
چندی پیش سازمان پزشکی قانونی ایران از افزایش آمار جان باختگان حوادث رانندگی در نیمه اول امسال خبر داد و اعلام کرد که در این مدت به طور میانگین روزانه ۴۶.۵ نفر جان خود را از دست دادهاند به طوری که در نیمه نخست امسال ۸ هزار و ۶۴۴ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹.۶ درصد افزایش یافته است.
بنابراین گزارش، استانهای فارس، تهران و خراسان رضوی به ترتیب با ۶۸۷، ۵۸۲ و۵۷۶ فوتی بیشترین آمار تلفات حوادث رانندگی را داشتهاند.
براساس این گزارش یکی دیگر از اصلیترین دلایل وقوع تصادفات جادهای که بسیاری از کارشناسان هم بر آن عقیده دارند نقاط حادثه خیز است که هنوز بر اثر گذشت سالیان زیاد اصلاح نشده و همین امر خود باعث شده که در این مناطق شاهد تصادفات باشیم.
از ۱۵۰۰ نقطه حادثه خیز در کشور ۵۰۰ نقطه اصلاح شده است
رضا اکبری معاون راهداری سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای گفت: برنامههای سالیانه ما در افزایش ایمنی راههای کشور و رفع نقاط حادثه خیز به طور جدی دنبال میشود.
او گفت: وقتی در یک نقطه تصادفات تکراری میشوند، کارشناسان راهداری آن نقطه را بررسی و برای کاهش تصادفات در آن نقطه برنامههایی طراحی میکنند. اگر نقاط حادثه خیز جدیدتر با اولویت بالاتر شناسایی شود، کارشناسان این سازمان، رسیدگی به آن را در دستور کار خود قرار میدهند.
معاون سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای تاکید کرد: از ۱۵۰۰ نقطه حادثه خیز در کشور ۵۰۰ نقطه اصلاح شده و در این نقاط حداقل ملزومات ایمنی از جمله نصب تابلو و کارهای کم هزینه انجام شده و اقدامات اصلی منوط به تامین اعتبار است.
اکبری توضیح داد: تاکنون یک سوم از نقاط حادثهخیز اصلاح شده و البته برای اصلاح اساسی این نقاط دو تا ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم، ولی تاکنون تنها ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار برای این بخش تامین شده است با وجود این کمبود پرداخت اعتبارات خوشبختانه تمامی پیمانکاران در این بخش همکاری لازم را انجام میدهند.
سه هزار میلیارد تومان اعتبار برای اصلاح نقاط حادثه خیز نیاز داریم
داریوش امانی رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه یک هزار و ۵۸۵ نقطه حادثهخیز در جادههای کشور قرار دارد، گفت: حدود ۲۰۰ نقطه از این مناطق اصلاح شده و ۲۵۱ نقطه هم در اولویت ما قرار دارند که برخی از اقدامات آنها و زیرسازیها انجامشده است.
او گفت: همچنین اصلاح یک هزار و ۵۸۵ نقطه حادثهخیز را هم در دستور کار خود قرار دادهایم که برای این اصلاح آنها سه هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.
امانی چندی پیش اعلام کرده بود سهم اتوبوس در میزان تصادفات ۳ درصد است و در سال۲۴۰ میلیون نفر جا به جا میشود، بنابراین با این میزان جا به جایی سهم تصادفات ناچیز است. در انتخاب رانندگان برای ناوگان حمل و نقل جادهای دقت و بررسی بسیار زیادی انجام میشود و تمامی رانندگان برای این ناوگان باید دوره و آزمایشات تخصصی را گذرانده باشند.
عامل انسانی به عنوان عامل ۸۵ درصد تصادفات شناخته شده است
سرهنگ احمد شیرانی رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا اعلام کرده بود انسان، وسیله نقلیه و راه، اصلیترین عوامل تصادف هستند که عامل انسانی مهمترین آنها است؛ ما بر اساس اضلاع این مثلث، تحلیلهایی انجام میدهیم که در آن عامل انسانی به عنوان عامل ۸۵ درصد تصادفات شناخته شده است.
او ادامه داد: البته عوامل راه و وسیله نقلیه هم میتوانند نقش عامل انسانی را تقویت یا تضعیف کنند؛ به طوری که گاهی باعث جلوگیری از وقوع حادثه میشوند و گاهی بر شدت تصادف و تعداد تلفات اثر میگذارند.
رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا گفت: به عنوان مثال خودرویی که در شرایط لغزنده در حال حرکت است، اگر مجهز به ترمز ضد قفل نباشد، حین ترمز از مسیر خود خارج شده، به مسیر مخالف وارد و باعث تصادف میشود.
او گفت: اگر راه، جدا کننده مناسب داشته باشد، یا خودرو مجهز به ترمز ضد قفل یا کیسه هوا باشد از شدت جراحات و تصادف کاسته میشود.
با توجه به آنکه بخشی از وقوع تصادفات به دلیل نامناسب بودن وضعیت جادههای کشور است، بنابراین در حال حاضر که در فصل جمع بندی بودجه سال ۱۴۰۱ هستیم باید منابع مالی لازم و همچنین اعتبارات کافی برای اصلاح نقاط حادثه خیز اختصاص یابد، چرا که در آینده نزدیک با برطرف شدن ویروس کرونا ما شاهد ترددهای جادهای در بسیاری از نقاط کشور خواهیم بود که این خود میتواند زنگ خطری دیگر برای افزایش کشتههای جادهای باشد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، سردار تیمور حسینی جانشین رئیس پلیس راهور ناجا درباره برگه سبز خودرو اظهار کرد: بررسیهای دقیقی در مجلس و قوه قضاییه صورت گرفته است. ما از طریق وزارت کشور هم یک اصلاحیه برای قانون ارائه دادیم که در واقع اصلاح ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی است. این اصلاحیه تایید شده و به زودی در هیئت دولت نیز تصویب میشود.
سردار حسینی در پایان گفت: مجموعهی این اتفاقات حکایت از کفایت سندی میکند که در مراکز تعویض پلاک صادر میشود و برگه سبز که در مجموع به نفع عامهی مردم است به عنوان سند رسمی خودرو تلقی میشود.
بیاید تصادف جاده ایی را جد بگیریم. به راحتی می توان با تجهیز خودرو خود به دستگاههای هوشمند مانند فلاشر هوشمند خودرو (فلاش مکس) از تصادفات جلوگیری کرد. تصادفات همیشه برای همه ناخوشایند هستند و بروز آن هم دلایل متعددی دارد که شامل ساختار نامناسب جادهها، حواس پرتی رانندگان، عدم داشتن مهارت کنترل خودرو و… است، اما در این میان پلیس راهنمایی و رانندگی بارها در این خصوص از آماری خبر داده که حتی کمترین آن هم نگران کننده است و باید برای آن فکری کرد.
سال ۹۹ بود که سردار سیدکمال هادیانفر رئیس پلیس راهور ناجا گفت:کاهش ۶۴درصدی تصادفات در جادهها را داشته ایم، همچنین تعداد جانباختگان ۵۹درصد نسبت به مدت مشابه در سال قبل و مجروحین نیز به میزان ۴۸درصد کاهش داشته ایم. در این ایام عدم توجه به جلو در حین رانندگی با ۴۵درصد و عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه به میزان ۱۹ درصد از بیشترین علل تصادفات جادهای بوده است.»، اما حالا در سال ۴۰۰ قرار داریم و این آمارها تفاوتی داشته است؛ همچنین ریشه این تصادفات در استفاده از تلفن همراه و تلویزیون حین رانندگی است. به طور کلی علت ۳۴ درصد تصادفات اتوبوسها عدم توجه به جلو، ۱۰ درصد سرعت بالا و ۹درصد انحراف به چپ است.
وی گفت: امروزه بایستی مدیریت بر پایه عقل باشد و عقل نیز مبتنی بر فناوری و اطلاعات است، یعنی بایستی از تکنولوژی و فناوریهای جدید استفاده کنیم و از حضور استارتاپها نیز بهرهمند شویم. امروزه میتوان رانندگان و ناوگان را کنترل کرد. ما آمادگی داریم در این حوزه نیز جلسات و همکاریهای بیشتری داشته باشیم. ما باید قبل از حرکت، وضعیت راننده و اتوبوس و مسافر را کنترل کنیم که این وضعیت شامل بستنکمربند و تعداد مسافر و … است. البته چهار عامل شکل گیری تصادفات در کشور شامل سرعت بالا، سبقت غیر مجاز، عدم توجه به جلو و خستگی و خواب آلودگی راننده است که هر چهار عامل را در ناوگان عمومی داریم.
جان باختن ۲ هزار و ۵۹۶ نفر در حوادث رانندگی
حال از این صحبتها یکسال میگذرد، سازمان پزشکی قانونی کشور با استناد به گواهیهای مرگ صادرشده در دوماهه اول سال ۱۴۰۰ اعلام کرد که: در طی مدت موردنظر، ۲۵۹۶ نفر در حوادث رانندگی در ایران، جان خود را از دست دادند. کشتهشدگان حوادث رانندگی در مدت مشابه سال گذشته ۱۹۸۰ نفر بود که در مقایسه با رقم فعلی، ۳۱.۱ درصد رشد داشته است. همچنین در ادامه پلیس راهور ناجا چند روز گذشته اطلاع رسانی کرد که : سهم عامل انسانی در بین عوامل سهگانه بر تصادفات جادهای، بیشتر است.
عواملی همچون نقاط حادثه خیز هم وجود دارد! رضا اکبری معاون راهداری سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای در آبان امسال گفت: هزار و ۵۸۵ نقطه حادثه خیز را در کشور شناسایی کردیم و تا الآن حدود ۵۰۰ نقطه از نقاط شناسایی شده اصلاح و ایمن سازی شده است. به دلیل محدودیت منابع سرعت اصلاح این نقاط کافی نبوده است؛ پلیس راه کشور دو سال گذشته اعلام کرد که از بین نقاط شناسایی شده ۲۵۱ نقطه در اولویت اول قرار دارد بنابراین ما این نقاط را اولویت کاری قرار دادیم و تا امروز حدود ۲۳۰ نقطه از نقاط اعلامی پلیس راه اصلاح و ایمن سازی شده است و حدود ۱۰ نقطه دیگر هم تا پایان امسال اصلاح و ایمن سازی و بقیه هم در سال آینده انجام میشود.در صورتی که مشکل بودجه ای نداشته باشیم سالانه هزار نقطه را ایمن سازی می کنیم.
نقش مهم تابلوها در پیشگیری از حوادث جادهای
مرتضی مردایپور مدیر تیمهای عملیاتی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره ایمنی جادهها گفت: مثلثی تحت عنوان مثلث ایمنی جادهای وجود دارد که سه بخش آن شامل راه (جاده)، وسیله نقلیه و راننده (انسان) است. هر کدام از این سه مورد که ایمنی کمتری داشته باشد، باعث حوادث جادهای خواهد شد و گاهی اوقات هم ترکیبی از این موارد باعث وقوع حوادث جاده و ترافیکی میشود. در بحث ایمنی جادهها، علاوه بر استاندارد بودن راهها، محدود کنندهها و تابلوهای جادهای هم نقش بسیار مهمی در این خصوص دارند.
مردایپور ادامه داد: وزارت راه و شهرسازی متولی اصلی رسیدگی به تابلوها هست، چون نصب، سایز، رنگبندی و ارتفاع آنها، طبق استاندارهایی تعریف شده که اجازه نمیدهد هر شخصی یا سازمانی اقدام به اجرای آن کند و هلال احمر هم از این قاعده مستثنی نیست. هلال احمر مانند دیگر دستگاههای امدادی در بحث حوادث جادهای، عضو کمیسیون ایمنی راهها است که وزیر راه و شهرسازی به عنوان رئیس این کمیسیون به حساب میآید. اگر هلال احمر بخواهد تابلوهای اطلاعرسانی پایگاههای خود و حتی شماره ۱۱۲ را نصب کند، حتما باید از طریق این کمیسیون اقدام کند.
مدیر تیمهای عملیاتی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر افزود: سطح استاندار تابلوهای ایران مطابق با استانداردهای بین المللی هست، اما بدلیل محدودیت منابع تعداد تابلوها کمتر از حد انتظار باشد که بهترین منبع برای ارائه آمار در این زمینه، کمیسیون ایمنی راهها و وزارت راه و شهرسازی است. ما سامانه اطلاعاتی تحت عنوان DMIS (سامانه مدیرت اطلاعات سوانح) داریم که تمامی عملیاتهای امداد و نجات ما در آن ثبت میشود. در تحلیلهایی که از این سیستم بدست میآوریم، نقاط پرحادثه را شناسایی و در کارگروهها و کمیسیون ایمنی راهها منتقل میکنیم تا نواقص برطرف شود.
جمعیت هلال احمر با شماره ۱۱۲ به عنوان یکی اصلیترین شمارههای امدادی در پاسخگویی به حوادث و به ویژه در امدادرسانی جادهای، نقش مهمی را در رهاسازی و انتقال مصدومان در کنار وزارت بهداشت درمان و اورژانس کشور ایفا میکند.
۵ هزار و ۲۰۰ نقطه حادثه خیز در معابر و جادهها وجود دارد
وی تاکید کرد: نقاط حادثه خیز بر اساس تصادفات یک دوره سه ساله شناسایی میشود و بلافاصله فرآیند مطالعه و تهیه طرحهای ایمن سازی آنها انجام میشود و با توجه به منابع مالی که دولت در اختیار ما قرار میدهد هر ساله تعدادی از این پروژهها را در چرخه اجرا و ایمن سازی قرار میدهیم. اگر نقاط حادثه خیزی که در یک دوره سه ساله شناسایی شدند رفع شوند ۲۰ درصد تلفات جادهای کاهش پیدا میکند.
در این راستا، پلیس نظر دیگری دارد، سردار هادیانفر اظهار کرد: ما سالهاست که می گوییم باید به نقاط حادثه خیز توجه جدی شود. ۵۲۰۰ نقطه حادثه خیز در معابر و جاده های ما وجود دارد که از این تعداد ۳۲۰۰ مورد آن مربوط به جاده هاست و باید وزارت راه نسبت به ایمن سازی و رفع معایب آن اقدام کند و ۲۰۰۰ نقطه نیز مربوط به شهرداری هاست که باید شهرداری ها آن را اصلاح کنند.
بیشترین تلفات رانندگی متعلق به کدام استانها است؟
طبق آمار اخیر، در هفت ماهه امسال استانهای فارس با ۸۲۷، تهران با ۷۰۶ و سیستان و بلوچستان با ۶۶۷ فوتی بیشترین و استانهای ایلام با ۸۰، کهگیلویه و بویراحمد با ۱۴۵ و قم با ۱۴۷ فوتی کمترین آمار تلفات حوادث رانندگی را داشتند و لازم است مسئولان مربوطه به این موضوع اهتمام ویژهای داشته باشند تا شاهد کاش اعداد و ارقام مربوط به تصادفات و تلفات باشیم، اما این موضوع صدای مجلسیها را هم در آورده است.
محسن علیزاده نماینده مجلس در تذکر شفاهی جلسه علنی روز ۱۱ آذر امسال اظهار کرد: علیرغم اینکه سفرهای بین استانی به دلیل محدودیتهای کرونایی کاهش پیدا کرده است، اما تلفات جادهای همچنان ادامه دارد، چرا طرحهای ایمن سازی جادهای در نقاط حادثه خیز به کندی پیش رفته است؟ امروز شاهد انتشار خبرهای متعددی درباره تصادفات منجر به فوت در کشور هستیم.
وی گفت: به دلیل کم کاری و اهمال کاری و همچنین عدم انجام تکالیف قانونی کمتر فردی از جامعه به دلیل تصادفات جادهای داغدار عزیزی در کشور نیست، روز گذشته داغدار سانحه تصادف اتوبوس در محور کاشان_قم بودیم و امروز داغدار واژگونی مینی بوس حامل دانش آموزان کرمانشاه، رییس جمهور به وزیر راه برای بررسی این موضوع و اصلاح نقاط حادثه خیز کشور تذکر دهد.
با توجه به وجود کرونا و جولان آن در کشور؛ طبیعتا انتظار میرفت حجم مسافرت مردم به مقدار زیادی کاهش پیدا کند اما حال که این اتفاق رخ نداد، باید حداقل اصلاح ساختاری جادهها به بهترین نحو صورت گیرد تا آمار تلفات جادهای و میزان تصادفات کاهش پیدا کند اما چنین کاری نیازمند تدبیر و همت ارگانها و مسئولان ذیربط است.
ایا زمان آن نرسید که با صرف کمترین هزینه از بروز خطرات ناشی از تصادفات جلوگیری کنیم؟ و خود و خانواده خودمون و دیگران را از تلخی های ناشی از تصادفاد در امان نگداریم و اجازه ندهیم کسی در زندان و یا بیمارستان و یا در زیر خاک قرار بگیرد.
پس شک نکنید که فلاشر هوشمند خودرو شما را به سر منزل آرزوهای سلامتی و شادکامی خواهد رساند.
چشم اندازی از مسیر رشد و بروز رسانی خودرو و خودرو سازی را می توان در مقاله زیر دید. برخی از برندهای خودرو سازی که دیگر در بازار نیستند و به راحتی فراموش شدن اند، در حالی که برخی دیگر خاطرات شگفتانگیزی از روزهای گذشته را برای ما به یادگار گذاشتهاند. در این مطلب میخواهیم به برخی از بهترین خودروهای ساختهشده توسط خودروسازانی که از دور خارج شدهاند نگاهی بیندازیم.
ایامسی: ایگل (۱۹۸۰)
ایگل یک خودرو خانوادگی بود که برای حرکت در مسیرهای سخت و برفی به سختافزار چهارچرخ متحرک و فاصله کافی از زمین متکی بود. از بسیاری جهات، ایگل نمونه قدیمی کراساوورهای مدرن است. ایامسی برای اولین بار یک کوپه مناسب دو در تولید کرد که ایگل sx/۴ بود.
اما چه اتفاقی برای ایامسی افتاد؟ این شرکت در سال ۱۹۷۹ توسط رنو فرانسه خریداری شد، اما طیف وسیعی از خودروهای کوچکتر ایامسی با ارزانتر شدن سوخت در دهه ۸۰ آسیب دید. ژرژ بس، مدیر عامل رنو در سال ۱۹۸۶ توسط تروریستها به قتل رسید و جانشینان او شرکت ایامسی را به کرایسلر فروختند.
آستین هیلی: ۳۰۰۰ (۱۹۵۹)
وقتی آستین هیلی ۳۰۰۰ برای اولین بار در سال ۱۹۵۹ عرضه شد، به دلیل موتور با گنجایش ۳ لیتری و ترمزهای دیسکی جلو خود برجسته شد. هیلی یکی از بزرگترین خودروهای اسپورت بریتانیا در دوران خود بود و در طول دهه ۱۹۶۰ بهطور مداوم آپدیت میشد.
پس چه اتفاقی برای آستین هیلی افتاد؟ قرارداد بین آستین و هیلی پس از ۲۰ سال در سال ۱۹۷۲ به پایان رسید. از آن زمان صحبتهایی در مورد احیای این خودرو وجود داشته است، از جمله اینکه تحت مالکیت BMW قرار بگیرد، اما تاکنون این امر به وقوع نپیوسته است.
برای اتوبیانچی چه اتفاقی افتاد؟ این شرکت یک سرمایهگذاری مشترک بین بیانچی، پیرلی و فیات بود. فیات در سال ۱۹۶۸ کنترل کامل را به دست گرفت و سپس این عملیات را به لانچیا واگذار کرد. این نشان تجاری در سال ۱۹۹۵ نابود شد.
دایملر: دارت/اسپی ۲۵۰ (۱۹۵۹)
دایملر زمانی که یک تامینکننده اتومبیل های موتوری برای خانواده سلطنتی بود، در یک شرکت آلمانی کار میکرد، اما بهزودی مدلهای خود را ساخت. موتور SP۲۵۰ پیکربندی جالبی داشت. در حالی که گنجایش آن فقط ۲.۵ لیتر بود، یک موتور وی۸ داشت. این خودرو شیک و جالب توجه با سرعت ۱۲۰ مایل در ساعت از پیشینیان باشکوه خود کاملاً متفاوت بود. این خودرو مشهور است به اینکه برای پلیس سرعت در اولین بزرگراه بریتانیا استفاده شد.
چه اتفاقی برای دایملر افتاد؟ این شرکت در سال ۱۹۶۰ به جگوار فروخته شد و خودروهای آن در نهایت به مشتقات جگوار تبدیل شدند. با اینکه این برند در سال ۲۰۰۷ از میان رفت، جگوار هنوز هم حق استفاده از نام آن را در بسیاری از بازارها دارد؛ اگرچه با توجه به اینکه اکنون نام شرکت مادر مرسدس بنز نیز نامیده میشود، این امر بعید به نظر میرسد.
دی توماسو: پانترا (۱۹۷۱)
فروچیو لامبورگینی (۱۹۱۶-۱۹۹۳) فرآیند بسیار سختی را برای ایجاد یک خودرو بیعیب و نقص از ابتدا طی کرد تا فراری را نابود کند. اما آلخاندرو دی توماسو (۱۹۲۸-۲۰۰۳) مسیر سادهتری را در پیش گرفت: او یک ماشین فوقالعاده زیبا طراحی کرد و یک وی۸ از فورد خرید تا آن را تکمیل کند. اشتیاق آمریکاییها برای خودروهای پرفورمنس جریان نقدینگی ثابتی را برای دی توماسو به رغم مشکلات کیفی پانترا تضمین کرد.
فورد واردات خودرو به ایالات متحده را در سال ۱۹۷۵ متوقف کرد، اما تولید آن برای سایر بازارها (از جمله اروپا) تا سال ۱۹۹۲ ادامه یافت.
دی توماسو چه شد؟ دی توماسو در سال ۱۹۷۵ با مازراتی ادغام شد و آن برند همیشه نیرومندتر بود، اما فروش دی توماسو تا سال ۲۰۰۴ که این شرکت از بین رفت به تعداد کم ادامه داشت. این علامت تجاری فروخته شد و یک خودرو مفهومی دی توماسو در نمایشگاه خودروی ژنو ۲۰۱۱ به نمایش گذاشته شد، اما از آن زمان تاکنون خبری از این شرکت شنیده نشده است.
فیسلوگا: اکسلنس (۱۹۵۸)
لوکسترین خودروی فرانسوی که امروز میتوانید بخرید تقریباً با یک بیامو رده پایین سری ۵ برابری میکند. اما همیشه اینطور نبوده است. فیسلوگا اکسلنس را ساخت تا مستقیماً با رولزرویس آلمانی مقابله کند. از طراحی باشکوه با درهای عقب گرفته تا فضای داخلی دستساز، نام اکسلنس (به معنی والا و برتر) بهدرستی برازنده آن است. این خودرو گل سرسبد برند فیسلوگا و کل صنعت خودروسازی فرانسه بود.
چه بر سر فیسلوگا آمد؟ رقابت رقبای خودروهای لوکس بزرگتر مانند مرسدس بنز هیچ لطفی به این شرکت نکرد و در سال ۱۹۶۴ تعطیل شد.